Centrale Bibliotheek - Rotterdam
De Centrale Bibliotheek Rotterdam is een van de meest bekende gebouwen van de stad, direct te herkennen aan de grote gele buizen die doen denken aan het Centre Pompidou. Het stadsicoon uit begin jaren ’80 is ontworpen door Van den Broek & Bakema. Een ontwerpteam bestaande uit Powerhouse Company, Atelier Oslo, Lundhagem, DELVA Landscape Architecture | Urbanism, Buro Happold en ISIS Bouwadvies is door de gemeente Rotterdam en Stichting Bibliotheek Rotterdam geselecteerd om het icoon nieuw leven in te blazen.
Het nieuwe ontwerp is een toonbeeld van radicaal hergebruik waarbij een gebouw uit de jaren ’80 transformeert in een toekomstbestendige, hedendaagse bibliotheek als het resultaat van de expertisecombinatie, geleid door Powerhouse Company, Atelier Oslo en Lundhagem. De twee Noorse bureaus waren verantwoordelijk voor het ontwerp van de Deichman-bibliotheek in Oslo (verkozen tot ’s werelds beste openbare bibliotheek van het jaar 2021).
Als onderdeel van de transformatie van de bibliotheek wordt ook de buitenruimte aangepakt, waarbij de ruimte tussen het gebouw en de Kubuswoningen de grootste transformatie zal ondergaan. Hierdoor ontstaat er een aangename, groene ruimte die in verbinding staat met de bibliotheek.
DELVA transformeert de buitenruimte tot een fijne, groene omgeving die in verbinding staat met de buurt en een interessante relatie aangaat met alles wat zich binnen de bibliotheek afspeelt.
De Rijstuin: van onzichtbare plek naar groene oase
De bibliotheek krijgt een duidelijke relatie met de Rijstuin, die hiermee uit de anonimiteit wordt gehaald en zorgt voor verbinding met de omgeving. Vanaf de Binnenrotte wordt de Rijstuin zichtbaar en toegankelijk, als groene oase en verblijfsruimte tussen de CBR en de Kubuswoningen.
De momenteel gefragmenteerde en verharde ruimte wordt herontworpen als een samenhangend geheel, waarbij materialen en beplantingssferen naadloos worden doorgetrokken. Barrières worden doorbroken, zodat de ruimte vloeiend en zonder obstakels in elkaar overgaat, en als een logisch, geïntegreerd geheel aanvoelt.
Tussen de Binnenrotte en de Mariniersweg wordt een uitnodigende route aangelegd die door de Rijstuin slingert. De route maakt verschillende subtiele bochten, waardoor de verbinding aanvoelt als een boeiende wandeling in plaats van een louter functionele doorgang.
De Rijstuin ondergaat een ingrijpende vergroening. Het groen leidt de voetganger door de tuin en transformeert de verharde ruimte, die momenteel geen verblijfskwaliteit heeft, naar een aangename plek om van de stad te genieten.
De toekomst van de Centrale Bibliotheek Rotterdam is openbaar: toegankelijk en open voor iedereen. De grens tussen binnen en buiten wordt vervaagd.
– Rogier Hendriks
Herstel van de visie
Het nieuwe ontwerp van de Centrale Bibliotheek streeft naar een verbeterde toepassing van glas om een lichte, vloeiende en ruimtelijke ervaring te creëren, met onbelemmerd uitzicht naar buiten. De lagere kruisende roltrappen, zijn in de uitvoering anders gepositioneerd waardoor het ritme van het ontwerp in gevaar kwam. Het nieuwe ontwerp corrigeert dit en verbetert bovendien de verbinding door grote houten tribunetrappen tussen verdiepingen toe te voegen.
De gele buizen, die oorspronkelijk bedoeld waren voor de luchtbehandeling, blijven behouden, zij het op een meer duurzame manier. Daarnaast worden de iconische buizen ingezet als multifunctionele elementen en verlengd tot aan de grond. Hierdoor worden ze onderdeel van het straatbeeld, tastbaar en benaderbaar, en nog meer onderdeel van de identiteit van het gebouw. Extra vloeroppervlak, evenals licht en transparantie, worden toegevoegd door een nieuwe, glazen volume met houten constructie aan de achterzijde van de bibliotheek – in de kleur blauw, net als de voormalige opslagruimte die het vervangt. Dit betekent dat de bibliotheek zijn kleursignatuur, met wit, geel en blauw, behoudt. De nieuwe aanbouw combineert daarmee hedendaagse circulariteit met de excentrieke taal van het oorspronkelijke gebouw.
Een entree maken
De bestaande hoofdentree van de bibliotheek lijkt ver verwijderd van het hart van de bibliotheek. Om dit te verbeteren, worden in het nieuwe ontwerp entrees toegevoegd aan alle zijden, centraal gelegen in elke gevel. Deze entrees versterken de toegankelijkheid van de ruimte op de begane grond en integreren goed met de omliggende stad, waardoor de bibliotheek wordt omgevormd tot een echte ‘huiskamer van de stad’. De hoek van het plein wordt omgebouwd tot een uitnodigend openbaar terras.
Binnen heeft het interieur een intieme, ontspannen en huiselijke sfeer. De verschillende ingrepen om het gebouw te transformeren en uit te breiden zorgen voor een opeenvolging van ruimtes die een levendig en flexibel programma kunnen huisvesten. Door deze nieuwe indeling is de diversiteit van programma makkelijk te overzien: van ruimtes voor kookworkshops tot een klimmuur op de kinderafdeling. Deze opeenvolging van ruimtes voltooid zich op de zevende verdieping, met een groene, stille leeszaal aan de ene kant, en terras met prachtig uitzicht op de stad aan de andere – het (letterlijke) hoogtepunt van de reis door het gebouw.
- Locatie
- Rotterdam
- Status
- Schetsontwerp
- Opdrachtgever
- Gemeente Rotterdam
- Samen met
- Bibliotheek Rotterdam, Powerhouse Company, Atelier Oslo, Lundhagem, Buro Happold, ISIS Bouwadvies