GASTHUISPLAATS – DELFT 

De Gasthuisplaats bevindt zich op een historisch moment van geschiedenis en toekomst; ooit het hart van het Sint-Hippolytusziekenhuis, vandaag een verhard tussentijds gebied en morgen een levend, groen openbaar domein.

De visie van DELVA herstelt het gelaagde verhaal van de locatie en introduceert tegelijkertijd een nieuw hoofdstuk: een veerkrachtig, geneeskrachtig en sociaal landschap dat een bostopologie terugbrengt in de stad.

Het verhaal van de Gasthuisplaats ontvouwt zich in vier hoofdstukken.

Het eerste hoofdstuk herinnert aan de stichting van het klooster, toen dit deel van Delft onderdak, zorg en stille contemplatie bood. Het tweede hoofdstuk draait om de kapel, een plek van samenkomst en spirituele verbondenheid die nog steeds aanwezig is in het stadsleven. Het derde hoofdstuk vertelt over het ziekenhuis, eeuwen van genezing, onderwijs en cultivatie, toen kruiden en medicinale planten groeiden in de tuinen die ooit deze grond vulden.

DELVA voegt het vierde hoofdstuk toe: een levend bos in het hart van de stad.

Dit is geen reconstructie, maar een eigentijdse voortzetting, waar natuur, gemeenschap en historie met elkaar verweven zijn.

Tegenwoordig bevindt de Gasthuisplaats zich te midden van belangrijke buren: de synagoge, het Cultuurlab en een netwerk van residentiële binnenplaatsen. Ons ontwerp verbindt deze elementen opnieuw door middel van een doordachte plaatsing van ingangen, routes en groene ruimtes. De bewaard gebleven muur en historische poorten worden geherinterpreteerd als nieuwe drempels, terwijl de Groene Kapel een zachte dialoog aangaat met het Cultuurlab en uitnodigt tot dagelijks gebruik en culturele uitwisseling. De omliggende steegjes, ooit gefragmenteerd, worden gereactiveerd en vormen een naadloze uitbreiding van het historische weefsel van Delft.

Het terugbrengen van het groen hier is een historische daad op zich. Op een plek die doordrenkt is van herinneringen, wordt de terugkeer van bomen en vegetatie een gebaar van vernieuwing – een herverbinding met het oorspronkelijke landschap van zorg en genezing. Subtiele sporen van bouwlijnen worden zichtbaar, niveauverschillen drukken het natuurlijke reliëf van de locatie uit en het open plein transformeert in een biodiverse, klimaatbestendige binnenwereld. Het resultaat is een ruimte die herinnert zonder te repliceren. Een plek waar geschiedenis voelbaar, beleefbaar en herbeleefd kan worden.

Het ontwerp is geïnspireerd op de ziekenhuistuinen die hier ooit lagen. De nieuwe moestuin volgt een medicinaal thema, met beplanting die herinnert aan de helende tradities van vroeger en tegelijkertijd inspeelt op hedendaagse behoeften op het gebied van onderwijs, ecologie en welzijn. Kruiden en vaste planten zijn geselecteerd op hun geur, textuur en biodiversiteitswaarde, waardoor een tuin ontstaat die zowel productief als symbolisch is. Regenwater wordt opgevangen en hergebruikt, en doorlatende oppervlakken laten de locatie ademen, wat de veerkracht tegen klimaatverandering versterkt.

De kern van DELVA’s Gasthuisplaats is een bosachtige topologie, een levende structuur van bomen, glooiende grond en gelaagde groene sferen. Het filtert geluid, verkoelt het microklimaat en creëert schaduwrijke, rustige ruimtes voor reflectie.

Het amfi theater onder bestaande bomen biedt een podium voor buurtvoorstellingen en kleinschalige evenementen, terwijl ruimtes voor spel, rust en gezamenlijke maaltijden mensen van alle leeftijden uitnodigen om de ruimte te delen. Het ontwerp beweegt vloeiend tussen intimiteit en openheid en biedt een reeks sferen die zowel beweging als pauze stimuleren.

Architectuur speelt een bescheiden, bemiddelende rol. Nieuwe gebouwen worden zorgvuldig geïntegreerd in het historische kader; laagdrempelig, menselijk van karakter en verweven in de bewaard gebleven muur tussen de poort en de synagoge. De oorspronkelijke deuren worden herontworpen als nieuwe ingangen, waardoor het verleden zich direct opent naar het heden. Deze gevoelige aanpak houdt het plein open en leesbaar, waardoor het landschap de beleving bepaalt. We maken een reservering voor de positie van een mogelijke toekomstige bebouwing. Dit wordt binnekort door de Gemeente onderzocht. Met het plan houden we hiermee rekening zodat de wijkstructuur van oudsher kan worden hersteld.

Langetermijnbeheer staat centraal in het project. DELVA stelt zich een aanpak voor van ‘coaching the green’, met beplantingsstrategieën die zelfvoorzienend en veerkrachtig zijn, ondersteund door een gemeenschap van beheerders. Bewoners, scholen en organisaties worden uitgenodigd om de moestuin en de Groene Kapel mee te beheren, zodat de ruimte meegroeit met de gemeenschap. Deze gedeelde zorg transformeert onderhoud in participatie en versterkt de band tussen mens en plek.

De Gasthuisplaats wordt meer dan een heringericht plein; het wordt een levend, ademend landschap dat de zorggeschiedenis van Delft verbindt met de toekomst van de stedelijke natuur. Door een bos terug te brengen naar de stad, transformeert DELVA een vergeten binnenplaats tot een symbool van vernieuwing.

Een plek waar verleden en heden elkaar ontmoeten onder het bladerdak van de toekomst.

Locatie

Delft

Status

In Development

Samen met

Parallel, Gemeente Delft, Gebiedsmanagers