Tuin Johan de Witthuis - Den Haag
In ‘Hortus Fabulae’, de Tuin van het Verhaal, is het Johan de Witthuis onlosmakelijk verbonden met zijn buitenruimte. Dit vernieuwde ensemble neemt hedendaagse functies vanzelf op en vormt een aanvulling qua sfeer en schaal op de kamers in het gebouw. Het is een ruimte die de vernieuwende gedachten van Johan de Witt belichaamt en het verhaal van Nederland presenteert, met respect voor de Gouden Eeuw maar opgebouwd vanuit een 21e-eeuws perspectief.
De tuin wordt gevormd door een opeenvolging van ruimtes. Vanaf het bordes komt men op het terras dat kan dienen als besloten receptieruimte. Vervolgens nodigt de tuin uit om een wandeling te maken rond het centrale element: het opgetild tapijt. Onder de bomen bevinden zich de terrassen in de luwte. De tuin wordt in de as beëindigd door het pivoterend hek.
De tuin presenteert de uitzonderlijke topografie van Nederland in een serie stalen hoogteprofielen, opgenomen in een bloemenzee van bolgewassen. De reeks van profielen vormt een langgerekt stoer element, centraal in de as van de tuin. Dit alles gerealiseerd met een scherp oog voor detail, duurzaamheid in materialen en toekomstbestendig. De tuin presenteert het Nederlandse vakmanschap.
Een vernieuwend ensemble
Het ontwerp creëert een sterke verbondenheid tussen het gebouw en de buitenruimte. De omsloten tuin vormt de essentiële aanvulling op de diversiteit aan kamers van het Johan de Witthuis. De vorm van de tuin ontstaat door een opeenvolging van ruimtes.
Vanaf het bordes betreden bezoekers het terras dat onder andere dienst doet als besloten receptieruimte. Vervolgens nodigt de tuin uit om een wandeling te maken rond het centrale element: het opgetild tapijt. In de luwte, op enige afstand van de wandeling, bevinden zich onder de bomen de terrassen. Plekken waar bezoekers naartoe kunnen gaan voor een goed gesprek. De tuin wordt in de as beëindigd door het pivoterend hek. Bij parkeren sluiten de elementen zich, bij evenementen staan ze open en fungeert de parkeerplaats als ruimte voor catering, bar of podium voor een tuinconcert.
Het verhaal van Nederland
Nederland dankt zijn naam aan zijn typische topografie. De tuin presenteert deze uitzonderlijke topografie met een serie stalen hoogteprofielen. Deze worden als unieke elementen gepresenteerd in een bloemenzee van bolgewassen. De reeks van profielen vormt een langgerekt stoer element, centraal in de as van de tuin. Het element start bij de kust, gevolgd door o.a. de duinruggen, polders, Utrechtse Heuvelrug en de Veluwe. De polders in het profiel vormen de infiltratieruimte voor het water van de daken. Techniek en esthetiek ontmoeten elkaar hartelijk. Typisch Nederland.
De kracht van het water
Schoonheid als resultaat van het creëren van een werkend landschap. Dat is Nederland, dat is ook de tuin van Johan de Witt. Het water van de daken en het plein wordt niet meer geloosd op het riool, maar vormt bij regen een verrassend en spannend spel in de tuin. Via doordacht gekozen goten komt het hemelwater in de permanente vijver – het eerste deel van het langgerekte element. Het water stroomt vervolgens over de dijk de polder in – een lager gelegen ruimte in de bak. Daar kan het gaan infiltreren. Bij een piekbui kan dat oplopen tot 7 m3 water dat het riool niet meer belast en daarnaast het grondwatertafel voedt. De diversiteit in vochtigheid in de lengte van het bloemenveld maakt het mogelijk om de tuin te voorzien van een diversiteit aan plantensoorten.
Pure tuinkunst
Bij het monumentale pand van Johan de Witt past een tuin die recht doet aan de Gouden Eeuw. Het klassieke instrumentarium wordt op een eigentijdse wijze ingezet om te komen tot een tuin die opgebouwd is in de gedachte van de 21ste eeuw.
Seizoenen lopen naadloos over in elkaar met een doordacht gekozen beplantingsplan. Een beplantingsplan dat hoofdzakelijk bestaat uit bijzondere bollen (vaak botanische soorten). Door te kiezen voor deze slank opgaande soorten ontstaat een uniek bloemveld dat een spel aangaat met de stalen hoogteprofielen van Nederland. Dit onderdeel van de tuin vormt het verhaal van innovatie, cultuur, tuinkunst en pure schoonheid. Als een rijk boeket bloemen dat iedere dag verandert.
Het maken van een werkend landschap, het vertellen van het verhaal van Nederland, het faciliteren van hedendaags gebruik resulteren in een sterk ensemble, in de tuin van het verhaal: Hortus Fabulae.
Door te kiezen voor slank opgaande bollensoorten ontstaat een uniek bloemenveld dat een spel aangaat met de stalen hoogteprofielen van Nederland: een rijk boeket bloemen dat iedere dag verandert.
Het Rijksvastgoedbedrijf wilde met dit duurzame ontwerp meer aandacht besteden aan de kwaliteit van de buitenruimte van haar vastgoed. De tuin van Johan de Witthuis vormde het pilotproject. In 2016 ontving Nederland als Europese voorzitter vele buitenlandse gasten, die het Johan de Witthuis gingen bezoeken. Een prachtige kans om de gasten in het Huis van Staat in volle glorie te ontvangen met een tuin die liet zien waar Nederland voor stond.
Uit het juryrapport na de ontwerpwedstrijd: “De beoordelingscommissie is van mening dat met de keuze van het ontwerp Hortus Fabulae van DELVA Landscape Architects een stevige basis wordt gelegd voor een hoogwaardige en bijzondere tuin, het Huis van Staat waardig. De trefzekere keuze voor een ‘groen conversation piece’ met watertechniek, gerelateerd aan de identiteit van Nederland centraal in de as in combinatie met een flexibel gebruik van de ruimte geeft vertrouwen voor een goed vervolg.”
- Locatie
- Den Haag
- Status
- Gerealiseerd
- Opdrachtgever
- Rijksvastgoedbedrijf
- Samen met
- Francien van Kempen, Climmy Schneider, Ton Muller en Rots Maatwerk
- Team
- Steven Delva