Centrumplan - Ouderkerk aan de Amstel
Met één genereus gebaar brengt DELVA het verleden terug naar de oppervlakte in Ouderkerk aan de Amstel, door de historische Kerkstraat opnieuw een plek te laten zijn voor interactie, ontmoeting en verblijf. Waar vandaag de dag de openbare ruimte ingenomen wordt door een dubbele wegenstructuur met parkeerveldjes ertussenin, transformeert het hart van Ouderkerk aan de Amstel tot één lineair plein dat de rand vormt tussen het historische weefsel en het open landschap.
Versteende ruimte maakt plaats voor het vieren van het unieke landschap. Economie, ecologie en sociale cohesie liften mee met de genereuze transformatie.
Ouderkerk aan de Amstel ligt in de directe invloedssfeer van Amsterdam en maakt daarmee deel uit van de Metropoolregio Amsterdam. Desondanks is door haar unieke ligging de relatie met het landschap van het omliggende Amstelland nooit veraf van het dorp. Het historisch centrum van Ouderkerk aan de Amstel wordt gekenmerkt door beeldbepalende plekken als de Amstelkerk en Pastorij, de Brugstraat, waar de veerpont mensen van de ene naar de andere zijde van de Amstel brengt, en de Portugees-Israëlische begraafplaats Beth Haim.
De 5 kernwaarden
Op basis van het document ‘Spijkers met Koppen’, het resultaat van een participatietraject dat in voorbereiding van het Centrumplan is doorlopen, is DELVA in een selectieprocedure gekozen als landschapsarchitect om een concrete ruimtelijke vertaling te ontwerpen voor de vijf krachtlijnen van ‘Spijkers met Koppen’.
Een lineair plein als balkon tussen dorp en landschap
Vandaag de dag voert het gemotoriseerd verkeer de boventoon in het centrum van Ouderkerk aan de Amstel. De Kerkstraat, die vroeger de primaire verbinding vormde tussen de Amstel en de Dorpsstraat, werd ontdubbeld en deels verbonden met de Korendragerstraat. Hierdoor verloor deze haar statuur en werd het bestaande weidelandschap verdrukt en getransformeerd tot parkeervelden. Door de parallelle wegstructuren opnieuw samen te voegen en het doorgaand verkeer te weren, ontstaat de gelegenheid om een genereuze en brede publieke ruimte te creëren waar lokaal autoverkeer te gast is.
Doordat de (verbrede) Kerkstraat opnieuw de rand tussen dorp en landschap vormt ontstaat er ruimte om het weidelandschap van weleer terug te pakken. Zo ontstaat een groene oase te midden van het historische hart van Ouderkerk aan de Amstel, met zicht op de eeuwenoude bomen van de begraafplaats Beth Haim. De groenzone biedt ruimte voor de vele dorpse festiviteiten en ondersteunt het gemeenschapsleven. Op rustigere dagen biedt het juist een kalm, ingetogen en groen uitzicht. Deze ruimte wordt de groene huiskamer van Ouderkerk aan de Amstel.
Het plan presenteert de groene huiskamer van het dorp. Een plek waar het dorp zich presenteert en tot leven komt.
Dorpsstraat en haven doen mee
Ook op andere plekken wordt de verblijfskwaliteit in het centrum vergroot. Zo wordt het haventje bijvoorbeeld aantrekkelijker gemaakt met behulp van nieuwe vlonders en een boardwalk. De Dorpsstraat ondergaat een transformatie waarbij de auto te gast is om meer ruimte te geven aan voetgangers. In het gehele plangebied wordt de kenmerkende lokale gebakken kleiklinker hergebruikt. Door deze te mixen met enkele frisse kleuren krijgt de verharding toch een uniek karakter.
Het weghalen van overbodige verharding zal ervoor zorgen dat de dorpskern klimaatadaptiever wordt. Door slim om te gaan met verkeersstromen, herpositionering van parkeerplaatsen en te leren van de kwaliteiten van het verleden, ontstaat in Ouderkerk een langgerekte pleinruimte waar het dorpse leven floreert en waar sociale cohesie en de relatie met het omliggende landschap centraal staan.
- Locatie
- Ouderkerk aan de Amstel
- Status
- Schetsontwerp
- Opdrachtgever
- Gemeente Ouder-Amstel
- Team
- Steven Delva